Ở bài học trước, chúng ta đã học về biểu đồ tranh. Hôm nay, ta học thêm một loại biểu đồ nữa, đó là biểu đồ cột.
Đọc biểu đồ cột
Mỗi biểu đồ cột gồm có hai trục (vuông góc với nhau): một trục gồm danh sách các đối tượng thống kê, trục còn lại là các số liệu thống kê tương ứng với các đối tượng đó.
Câu hỏi 1: Quan sát biểu đồ cột về kết quả học lực của học sinh khối 6 trường THCS Quang Trung sau đây và trả lời các câu hỏi:
a) Có bao nhiêu học sinh khối 6 trường THCS Quang Trung đạt học lực Trung bình?
b) Học sinh khối 6 trường THCS Quang Trung xếp loại học lực nào là đông nhất?
Giải
a) 52 học sinh.
b) Loại học lực Khá là đông nhất (140 học sinh).
Câu hỏi 2: Cho biểu đồ cột:
a) Hãy lập bảng thống kê tương ứng với biểu đồ cột trên.
b) Môn thể thao nào được các bạn học sinh lớp 6A yêu thích nhất?
Giải
a) Bảng thống kê tương ứng:
b) Môn bóng đá được yêu thích nhất (18 bạn chọn).
Câu hỏi 3: Nam quan sát để thu thập dữ liệu về hoạt động của các bạn lớp mình trong một giờ ra chơi và biểu diễn dưới dạng biểu đồ cột như sau:
a) Cho biết hoạt động nào thu hút nhiều bạn tham gia nhất?
b) Hãy lập bảng thống kê số lượng các bạn lớp Nam tham gia các hoạt động trong giờ ra chơi từ biểu đồ trên.
c) So sánh số học sinh tham gia hoạt động tại chỗ và số học sinh tham gia hoạt động vận động trong giờ ra chơi.
Giải
a) Hoạt động Đá cầu được nhiều bạn tham gia nhất (12 bạn).
b) Bảng thống kê:
c) Các hoạt động tại chỗ là: Đọc sách, Chơi cờ vua. Các hoạt động vận động là: Nhảy dây, Đá cầu.
Số học sinh tham gia hoạt động tại chỗ là: 11 + 2 = 13 (học sinh).
Số học sinh tham gia hoạt động vận động là: 8 + 12 = 20 (học sinh).
Vậy số học sinh tham gia hoạt động vận động nhiều hơn (vì 20 > 13).
Cách vẽ biểu đồ cột
Cách vẽ biểu đồ cột
🤔 Bước 1: Vẽ hai trục ngang và dọc vuông góc với nhau:
- Trục ngang: Ghi danh sách đối tượng thống kê.
- Trục dọc: Chọn khoảng chia thích hợp với dữ liệu và ghi số ở các vạch chia.
🤔 Bước 2: Tại vị trí các đối tượng trên trục ngang, vẽ những cột hình chữ nhật:
- Cách đều nhau;
- Có cùng chiều rộng;
- Có chiều cao thể hiện số liệu của các đối tượng, tương ứng với khoảng chia trên trục dọc.
🤔 Bước 3: Hoàn thiện biểu đồ:
- Ghi tên biểu đồ;
- Ghi tên các trục và ghi số liệu tương ứng trên mỗi cột (nếu cần).
Câu hỏi 4: Sau đây là bảng số liệu chi phí sinh hoạt trong một tháng của gia đình bạn Mai.
Vẽ biểu đồ cột tương ứng với bảng số liệu trên.
Giải
Câu hỏi 5: Tết nguyên đán năm nay, các bạn học sinh khối lớp 6 của một trường trung học đã nghĩ ra ý tưởng tự thiết kế phong bao lì xì để gây quỹ từ thiện cho các bạn học sinh miền núi và hải đảo. Bảng sau đây cho biết số lượng phong bao lì xì các lớp đã bán được trong ngày đầu tiên.
a) Vẽ biểu đồ cột thể hiện bảng dữ liệu trên.
b) Lớp nào bán được ít phong bao lì xì nhất?
c) Các lớp nào bán được trên 30 phong bao lì xì?
d) Theo em, ta có thể dùng biểu đồ tranh để thể hiện bảng dữ liệu trên được không? Dùng biểu đồ cột hay biểu đồ tranh thì thuận lợi hơn?
Giải
a)
b) Lớp 6B bán được ít phong bao lì xì nhất.
c) Các lớp bán được trên 30 phong bao lì xì là: lớp 6A và lớp 6C. (vì 32 > 30 và 35 > 30)
(“trên 30” có nghĩa là “lớn hơn 30” (> 30))
d) Vẫn có thể dùng biểu đồ tranh để thể hiện bảng dữ liệu trên.
Tuy nhiên, vì ƯCLN(32, 27, 35, 30) = 1 nên mỗi biểu tượng (để vẽ biểu đồ tranh) ta chọn tương ứng với 1 bao lì xì.
Khi đó, 32 bao lì xì tương đương với 32 biểu tượng đã chọn. Việc vẽ cho đủ 32 biểu tượng này rất mất thời gian (và còn tốn giấy mực nữa).
Do đó, vẽ biểu đồ cột vẫn có lợi hơn rất nhiều (về thời gian, công sức, giấy mực, …).