Sau đây là Hướng dẫn và lời giải chi tiết các bài tập của Bài 6 – Chương 1, trong sách giáo khoa môn Toán lớp 6, thuộc bộ sách Chân trời sáng tạo.
Trọn bộ bài giải:
🤔 Giải SGK Toán 6 bộ Chân trời sáng tạo – tập 1.
🤔 Giải SGK Toán 6 bộ Chân trời sáng tạo – tập 2.
Thực hành 1 (Trang 22 / Toán 6 – tập 1 / Chân trời sáng tạo)
a) Hãy tìm số dư trong phép chia mỗi số sau đây cho 3:
255; 157; 5 105.
b) Có thể sắp xếp cho 17 bạn vào 4 xe taxi được không? Biết rằng mỗi xe taxi chỉ chở được không quá 4 bạn.
Giải
a)
Ta có: 255 = 85 . 3. Do đó, 255 chia hết cho 3 (tức là dư 0).
Ta có: 157 = 51 . 3 + 4. Do đó, 157 chia cho 3 dư 4.
Ta có: 5 105 = 1 701 . 3 + 2. Do đó, 5 105 chia cho 3 dư 2.
b) Ta có: 17 = 4 . 4 + 1
Suy ra: 17 chia cho 4 dư 1.
Do đó, nếu xếp 17 bạn vào 4 xe taxi thì sẽ có một xe taxi có ít nhất là 5 bạn. Tuy nhiên, mỗi xe taxi chỉ chở được không quá 4 người.
Vậy không thể sắp xếp cho 17 bạn vào 4 xe taxi được.
✨ Xem bài học Tính chất chia hết để hiểu cách làm bài tập này và làm tốt các bài tập tiếp theo.
Thực hành 2 (Trang 23 / Toán 6 – tập 1 / Chân trời sáng tạo)
a) Không thực hiện phép tính, xét xem các tổng, hiệu sau có chia hết cho 4 không? Tại sao?
1 200 + 440; 400 – 324; 2 . 3 . 4 . 6 + 27.
b) Tìm hai ví dụ về tổng hai số chia hết cho 5 nhưng các số hạng của tổng lại không chia hết cho 5.
Giải
a) Áp dụng các tính chất chia hết:
★ Vì 1 200 ⋮ 4 và 440 ⋮ 4 nên (1 200 + 440) ⋮ 4.
★ Vì 400 ⋮ 4 và 324 ⋮ 4 nên (400 – 324) ⋮ 4
★ Tích 2 . 3 . 4 . 6 có chứa thừa số 4 nên (2 . 3 . 4 . 6) ⋮ 4.
Vì (2 . 3 . 4 . 6) ⋮ 4 và 27 ⋮̸ 4 nên (2 . 3 . 4 . 6 + 27) ⋮̸ 4
b) Xét tổng 23 + 12.
Ta thấy tổng 23 + 12 chia hết cho 5 (vì 23 + 12 = 45 ⋮ 5).
Tuy nhiên, các số hạng của tổng này là các số 23 và 12 đều không chia hết cho 5.
Vận dụng (Trang 23 / Toán 6 – tập 1 / Chân trời sáng tạo) Cho tổng A = 12 + 14 + 16 + x, với x là số tự nhiên. Tìm x để A chia hết cho 2, A không chia hết cho 2.
Giải
Ta thấy: 12 ⋮ 2, 14 ⋮ 2, 16 ⋮ 2.
Do đó, để tổng A = 12 + 14 + 16 + x chia hết cho 2 thì x phải chia hết cho 2.
Để tổng A = 12 + 14 + 16 + x không chia hết cho 2 thì x không chia hết cho 2.
Bài tập 1 (Trang 23 / Toán 6 – tập 1 / Chân trời sáng tạo) Khẳng định nào sau đây là đúng, khẳng định nào là sai:
a) 1 560 + 390 chia hết cho 15;
b) 456 + 555 không chia hết cho 10;
c) 77 + 49 không chia hết cho 7;
d) 6 624 – 1 806 chia hết cho 6.
Giải
a) ĐÚNG. Vì 1 560 ⋮ 15 và 390 ⋮ 15 nên (1 560 + 390) ⋮ 15.
b) ĐÚNG. Vì 456 + 555 = 1 011 ⋮̸ 10.
c) SAI. Vì 77 ⋮ 7 và 49 ⋮ 7 nên (77 + 49) ⋮ 7.
d) ĐÚNG. Vì 6 624 ⋮ 6 và 1 806 ⋮ 6 nên (6 624 – 1 806) ⋮ 6.
Nhận xét
Trong câu b), nếu dựa vào 456 ⋮̸ 10 và 555 ⋮̸ 10 mà kết luận rằng (456 + 555) ⋮̸ 10 thì bạn đã làm sai.
Ở đây, ta bắt buộc phải tính giá trị của tổng 456 + 555 thì mới biết nó có chia hết cho 10 hay không!
Bài tập 2 (Trang 23 / Toán 6 – tập 1 / Chân trời sáng tạo) Trong các phép chia sau, phép chia nào là phép chia hết, phép chia nào là phép chia có dư? Viết kết quả phép chia dạng a = b . q + r, với 0 ≤ r < b.
a) 144 : 3;
b) 144 : 13;
c) 144 : 30.
Giải
a) Phép chia 144 : 3 là phép chia hết:
144 = 3 . 48
(a = 144; b = 3; q = 48; r = 0)
b) Phép chia 144 : 13 là phép chia có dư:
144 = 13 . 11 + 1
(a = 144; b = 13; q = 11; r = 1)
c) Phép chia 144 : 30 là phép chia có dư:
144 = 30 . 4 + 24
(a = 144; b = 30; q = 4; r = 24)
Bài tập 3 (Trang 24 / Toán 6 – tập 1 / Chân trời sáng tạo) Tìm các số tự nhiên q và r, biết cách viết kết quả phép chia có dạng như sau:
a) 1 298 = 354q + r (0 ≤ r < 354);
b) 40 685 = 985q + r (0 ≤ r < 985).
Giải
a) Ta biết rằng 1 298 chia cho 354 được thương là 3 và dư 236.
Suy ra: 1 298 = 354 . 3 + 236
Vậy q = 3 và r = 236.
b) Ta biết rằng 40 685 chia cho 985 được thương là 41 và dư 300.
Suy ra: 40 685= 985 . 41 + 300
Vậy q = 41 và r = 300.
Bài tập 4 (Trang 24 / Toán 6 – tập 1 / Chân trời sáng tạo) Trong phong trào xây dựng “nhà sách của chúng ta”, lớp 6A thu được 3 loại sách do các bạn trong lớp đóng góp: 36 quyển truyện tranh, 40 quyển truyện ngắn và 15 quyển thơ. Có thể chia số sách đã thu được thành 4 nhóm với số lượng quyển bằng nhau không? Vì sao?
Giải
Tổng số quyển sách thu được là:
36 + 40 + 15
Ta cần xét xem tổng trên có chia hết cho 4 hay không?
Ta có: 36 ⋮ 4, 40 ⋮ 4 nhưng 15 ⋮̸ 4.
Suy ra: (36 + 40 + 15) ⋮̸ 4
Vì tổng 36 + 40 + 15 không chia hết cho 4 nên ta không thể chia số sách đã thu được thành 4 nhóm với số lượng quyển bằng nhau được.