Nhân, chia số thập phân.

Phép nhân và phép chia hai số thập phân được thực hiện tương tự như đối với số nguyên. Cách nhân số thập phân Nhân hai số thập phân dương Cách nhân hai số thập phân dương các em đã được học ở bậc Tiểu học. Xem ví dụ sau đây để nhớ lại cách […]

Phép nhân và phép chia hai số thập phân được thực hiện tương tự như đối với số nguyên.

Cách nhân số thập phân

Nhân hai số thập phân dương

Cách nhân hai số thập phân dương các em đã được học ở bậc Tiểu học. Xem ví dụ sau đây để nhớ lại cách làm:

Ví dụ 1: Để tính tích $5,285 \cdot 7,21$, ta đặt tính như sau:

Cách nhân số thập phân.

Vậy: $5,285 \cdot 7,21 = 38,10485$.

Lưu ý là các dấu phẩy không cần thẳng hàng (khác với khi cộng hoặc trừ số thập phân). Số lượng chữ số sau dấu phẩy ở tích bằng với tổng số lượng chữ số sau dấu phẩy ở cả hai thừa số.

Cách nhân hai số thập phân dương:

🤔 Bước 1: Bỏ dấu phẩy rồi nhân như nhân hai số tự nhiên.

🤔 Bước 2: Đếm xem trong phần thập phân ở cả hai thừa số có tất cả bao nhiêu chữ số rồi dùng dấu phẩy tách ở tích ra bấy nhiêu chữ số từ phải sang trái.

Nhân hai số thập phân bất kỳ

Quy tắc về dấu khi nhân hai số thập phân bất kỳ tương tự như khi nhân hai số nguyên:

Cách nhân hai số thập phân:

🤔 Bước 1: Tìm dấu của tích.

+) Nếu hai thừa số trái dấu thì tích mang dấu âm (-);

+) Nếu hai thừa số cùng dấu thì tích mang dấu dương (+).

🤔 Bước 2: Nhân các phần số lại với nhau, rồi đặt dấu đã tìm được ở Bước 1 vào trước kết quả.

Ví dụ 2:

$$1,2 \cdot (-3) = -(1,2 \cdot 3) = -3,6$$

Giải thích: Vì 1,2 và -3 trái dấu nhau nên kết quả mang dấu âm (-). Chỉ cần lấy phần số nhân với nhau (tức là $1,2 \cdot 3$), sau đó đặt dấu trừ trước kết quả.

$$(-3,4) \cdot (-0,5) = 3,4 \cdot 0,5 = 1,7$$

Giải thích: Vì -3,4 và -0,5 cùng dấu (đều âm) nên kết quả mang dấu dương. (Có thể đặt dấu + trước kết quả, hoặc không cần để dấu trước kết quả.)

Câu hỏi 1: Tính:

a) $15 \cdot 0,2$;

b) $(-1,3) \cdot (-0,4)$;

c) $5,7 \cdot (-2,15)$;

d) $(-3,2) \cdot 8$.

Giải

a) $15 \cdot 0,2$ = 3

b) $(-1,3) \cdot (-0,4)$ = $1,3 \cdot 0,4$ = $0,52$

c) $5,7 \cdot (-2,15)$ = $-(5,7 \cdot 2,15)$ = $-12,255$

d) $(-3,2) \cdot 8$ = $-(3,2 \cdot 8)$ = $-25,6$

Cách chia hai số thập phân

Chia hai số thập phân dương

Cách chia hai số thập phân dương các em đã được học ở bậc Tiểu học. Xem ví dụ sau để nhớ lại cách làm:

Ví dụ 3: Để tính $247,68 : 144$, ta đặt tính như sau:

Cách chia hai số thập phân

Vậy $247,68 : 144 = 1,72$.

Ví dụ 4: Để tính $311,01 : 0,3$, ta đặt tính như sau:

Cách chia số thập phân

Vậy $311,01 : 0,3 = 1036,7$.

Lưu ý là ta phải lùi dấu phẩy (ở cả số bị chia và số chia) sang phải cho đến khi số chia (là 0,3) trở thành số tự nhiên.

Cách chia hai số thập phân dương:

🤔 Bước 1: Đếm xem ở số chia có bao nhiêu chữ số sau dấu phẩy thì chuyển dấu phẩy ở số bị chia sang bên phải bấy nhiêu chữ số. (Nếu số bị chia không đủ chữ số thì ta thêm các chữ số 0 vào bên phải của nó.)

🤔 Bước 2: Bỏ dấu phẩy ở số chia rồi thực hiện phép chia như chia số thập phân cho số tự nhiên.

Chia hai số thập phân bất kỳ

Quy tắc về dấu khi chia hai số thập phân bất kỳ tương tự như khi chia hai số nguyên:

Cách chia hai số thập phân:

🤔 Bước 1: Tìm dấu của thương.

+) Nếu số bị chia và số chia trái dấu thì thương mang dấu âm (-);

+) Nếu số bị chia và số chia cùng dấu thì thương mang dấu dương (+).

🤔 Bước 2: Thưc hiện phép chia các phần số, rồi đặt dấu đã tìm được ở Bước 1 vào trước kết quả.

Ví dụ 5:

$$(-6,03) : 9 = -(6,03 : 9) = -0,67$$

$$0,18 : (-0,2) = -(0,18 : 0,2) = -0,9$$

$$(-3,006) : (-1,2) = 3,006 : 1,2 = 2,505$$

Câu hỏi 2: Tính:

a) $(-8,446) : 4,12$;

b) $5,4 : (-0,027)$;

c) $17,01 : 12,15$;

d) $(-15,175) : (-12,14)$.

Giải

a) $(-8,446) : 4,12$ = $-(8,446 : 4,12)$ = $-2,05$

b) $5,4 : (-0,027)$ = $-(5,4 : 0,027)$ = $-200$

c) $17,01 : 12,15$ = $1,4$

d) $(-15,175) : (-12,14)$ = $15,175 : 12,14$ = $1,25$

Chia sẻ nếu thấy hay:

Trả lời

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *

Website này sử dụng Akismet để hạn chế spam. Tìm hiểu bình luận của bạn được duyệt như thế nào.