$\S\;$ 1.3. BIỂU DIỄN SỐ HỮU TỶ TRÊN TRỤC SỐ.
Mọi số hữu tỷ đều viết được dưới dạng phân số nên ta có thể biểu diễn số hữu tỷ trên trục số dựa vào việc biểu diễn các phân số trên trục số.
Biểu diễn phân số có mẫu dương trên trục số.
Ví dụ 1: Biểu diễn số hữu tỷ $\dfrac{5}{4}$ trên trục số.
Cách làm:
+) Chia đoạn thẳng đơn vị (chẳng hạn đoạn từ $0$ đến $1)$ thành $4$ phần bằng nhau, rồi lấy một đoạn làm đơn vị mới (tức là đơn vị mới bằng $\dfrac{1}{4}$ đơn vị cũ).
+) Bắt đầu từ điểm $0$ và đi theo chiều dương của trục số (vì $\dfrac{5}{4}>0),$ ta lấy $5$ đơn vị mới đến điểm $A.$ Điểm $A$ biểu diễn số hữu tỷ $\dfrac{5}{4}.$

Ví dụ 2: Biểu diễn số hữu tỷ $\dfrac{-5}{3}$ trên trục số.
Cách làm:
+) Chia đoạn thẳng đơn vị thành $3$ phần bằng nhau, rồi lấy một đoạn làm đơn vị mới (tức là đơn vị mới bằng $\dfrac{1}{3}$ đơn vị cũ).
+) Bắt đầu từ điểm $0$ và đi theo chiều âm của trục số (ngược chiều dương, vì $\dfrac{-5}{3}<0),$ ta lấy $5$ đơn vị mới đến điểm $B.$ Điểm $B$ biểu diễn số hữu tỷ $\dfrac{-5}{3}.$

Mẹo:
Số phần bằng nhau trên đoạn thẳng đơn vị bằng với mẫu dương của phân số.
Biểu diễn số hữu tỷ trên trục số.
Để biểu diễn số hữu tỷ bất kỳ trên trục số, nếu cần, ta đưa nó về dạng phân số có mẫu dương (thường ở dạng tối giản), rồi biểu diễn phân số này trên trục số.
Chẳng hạn, vì $1,5=\dfrac{3}{2}$ nên điểm biểu diễn số $\dfrac{3}{2}$ cũng biểu diễn số $1,5.$
Ví dụ 3: Biểu diễn số hữu tỷ $-1,5$ trên trục số.
Cách làm:
+) Viết $-1,5$ thành dạng phân số tối giản có mẫu dương: $-1,5=\dfrac{-3}{2}.$
+) Chia đoạn thẳng đơn vị thành $2$ phần bằng nhau, rồi lấy một đoạn làm đơn vị mới.
+) Bắt đầu từ điểm $0$ và đi theo chiều âm của trục số, ta lấy $3$ đơn vị mới đến điểm $C.$ Điểm $C$ biểu diễn số hữu tỷ $-1,5.$

Chú ý:
- Trên trục số, điểm biểu diễn số hữu tỷ $a$ được gọi là điểm $a.$ Nếu $a<b$ thì điểm $a$ nằm trước điểm $b.$
- Khi biểu diễn trên trục số, các số hữu tỷ âm nằm bên trái điểm $0,$ các số hữu tỷ dương nằm bên phải điểm $0.$
Bài tập:
1)- Các điểm $A, B, C, D$ trong hình dưới đây lần lượt biểu diễn các số hữu tỷ nào?

2)- Biểu diễn mỗi số hữu tỷ sau trên trục số: $\dfrac{2}{3};$ $\dfrac{-3}{5};$ $1,25.$
Giải:
1)- Các điểm $A, B, C, D$ lần lượt biểu diễn các số hữu tỷ $\dfrac{-3}{6};$ $\dfrac{-2}{6};$ $\dfrac{2}{6};$ $\dfrac{7}{6}.$
2)-


